ಭಾರತದ ತೋಟಗಾರಿಕೆ ಬೆಳೆಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಸಕ್ತ ಸನ್ನಿವೇಶ*

*##ಮಾಹಿತಿ ವೇದಿಕೆ###*

*ಭಾರತದ ತೋಟಗಾರಿಕೆ ಬೆಳೆಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಸಕ್ತ ಸನ್ನಿವೇಶ*
############
*ತೋಟಗಾರಿಕೆ ಎಂದರೇನು?*
*==========*
*ತೋಟಗಾರಿಕೆ ಎಂಬುದು ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಸಸ್ಯಗಳು (ಹಣ್ಣುಗಳು, ತರಕಾರಿಗಳು, ಹೂಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಸಸ್ಯಗಳ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಕಲೆ).*
* *ತೋಟಗಾರಿಕೆ ಎನ್ನುವುದು ಮಾನವ ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಆಹಾರವಲ್ಲದ ಬಳಕೆಗಳು ಮತ್ತು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಅಥವಾ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅಗತ್ಯಗಳಿಗಾಗಿ ತೀವ್ರವಾಗಿ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುವ ಸಸ್ಯಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಯಲು ಬಳಸುವ ಜ್ಞಾನ, ಕೌಶಲಗಳು ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳನ್ನು ಅನ್ವಯಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ.*
* *ತೋಟಗಳು, ರೋಗಗಳು ಮತ್ತು ಪರಿಸರ ಒತ್ತಡಗಳಿಗೆ ಸಸ್ಯ ಬೆಳವಣಿಗೆ, ಇಳುವರಿ ಗುಣಮಟ್ಟ, ಪೌಷ್ಟಿಕಾಂಶದ ಮೌಲ್ಯಗಳು, ಮತ್ತು ಪ್ರತಿರೋಧವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವುದು ತೋಟಗಾರಿಕೆ ಗುರಿಯಾಗಿದೆ.*
* *ತೋಟಗಾರಿಕೆ ಅಥವಾ ತೋಟದಲ್ಲಿ ಸಸ್ಯಗಳ ಬೆಳೆಯುವಿಕೆಯನ್ನು ತೋಟಗಾರಿಕೆ ಕೂಡ ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.*
##############
*ತೋಟಗಾರಿಕೆ ವ್ಯಾಪ್ತಿ:*
===============
*ತೋಟಗಾರಿಕೆಗೆ 9 ಅಧ್ಯಯನ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿವೆ*
=============
*ಆರ್ಬರಿಕಲ್ಚರ್:*
*(Arboriculture)*
=============
*ಆರ್ಬರಿಕಲ್ಚರ್ ಅಭ್ಯಾಸವು ಆಯ್ಕೆ, ನೆಟ್ಟ, ತರಬೇತಿ, ಫಲೀಕರಣ, ಕೀಟ ಮತ್ತು ರೋಗಕಾರಕ ನಿಯಂತ್ರಣ, ಸಮರುವಿಕೆ, ಆಕಾರ ಮತ್ತು ತೆಗೆಯುವಿಕೆ ಮುಂತಾದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.*
===============
*ಟರ್ಫ್ ಮ್ಯಾನೇಜ್ಮೆಂಟ್:*
*(Turf management:)*
*ಕ್ರೀಡಾ, ವಿರಾಮ ಬಳಕೆ ಅಥವಾ ಅನೆನಿಟಿ ಬಳಕೆಗಾಗಿ ಟರ್ಫ್ ಹುಲ್ಲಿನ ಉತ್ಪಾದನೆ ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಎಲ್ಲಾ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.*
================
*ಹೂಬಿಡುವ ಕೃಷಿ:*
*(Floriculture)*
*ಹೂವಿನ ಬೆಳೆಗಳ ಉತ್ಪಾದನೆ ಮತ್ತು ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಸೇರಿಸಿ.*
============
*ಲ್ಯಾಂಡ್ಸ್ಕೇಪ್ ತೋಟಗಾರಿಕೆ:*
*(Landscape Horticulture)*
*ಲ್ಯಾಂಡ್ಸ್ಕೇಪ್ ಸಸ್ಯಗಳ ಉತ್ಪಾದನೆ, ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಣೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.*
=============
*ಬೆಳೆಸುವಿಕೆಯು:*
*(Olericulture)*
*ತರಕಾರಿಗಳ ಉತ್ಪಾದನೆ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಾರೋದ್ಯಮವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ*
============
*ಪೊಮಾಲಜಿ:*
*(Pomology)*
*ಪೊಮ್ನ ಉತ್ಪಾದನೆ ಮತ್ತು ಮಾರುಕಟ್ಟೆ (ಹೂಬಿಡುವ ಸಸ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಹಣ್ಣುಗಳು) ಒಳಗೊಂಡಿದೆ*
============
*ವೃತ್ತ ಕೃಷಿ: **
*(Viticulture)*
*ದ್ರಾಕ್ಷಿಗಳ ಉತ್ಪಾದನೆ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಾರೋದ್ಯಮವನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.*
==========
*ಒನೊಲಾಜಿ:*
*(Oenology)*
*ವೈನ್ ಮತ್ತು ವೈನ್ಮೇಕಿಂಗ್ನ ಎಲ್ಲಾ ಅಂಶಗಳನ್ನೂ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಪೋಸ್ಟಾರ್ವೆಸ್ಟ್ ಶರೀರಶಾಸ್ತ್ರ: ಇದರಲ್ಲಿ ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಸಸ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಹಾಳಾಗುವಿಕೆಯ ಗುಣಮಟ್ಟ ಮತ್ತು ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸುವುದು.*
=============
*ಶರೀರಶಾಸ್ತ್ರ:*
*(Postharvest Physiology: )*
==========
*ಸಸ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಹಾಳಾಗುವಿಕೆಯ ಗುಣಮಟ್ಟ ಮತ್ತು ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು.*
==============
*###ಮಾಹಿತಿ ವೇದಿಕೆ###*

*ಭಾರತದ ತೋಟಗಾರಿಕಾ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಪ್ರಮುಖ ಲಕ್ಷಣಗಳು:*
*(Salient features of India’s Horticulture sector)*
==============
* *ಭಾರತದ ಕೃಷಿ ಜಿಡಿಪಿಗೆ 30% ರಷ್ಟು ಕೃಷಿ ಉತ್ಪಾದನೆಯ 13.08% ರಿಂದ ತೋಟಗಾರಿಕೆ ಸಂಗ್ರಹವಾಗಿದೆ.*
==============
* *ಕೃಷಿ ಸರಕುಗಳ ಒಟ್ಟು ರಫ್ತುಗಳಲ್ಲಿ 37.1% ನಷ್ಟು ಭಾಗವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಭಾರತವು ದೊಡ್ಡ, ಕಡಿಮೆ ವೆಚ್ಚದ ಕೃಷಿ ಉತ್ಪಾದಕರಾಗಿದ್ದರೆ, ಜಾಗತಿಕ ಕೃಷಿ ರಫ್ತು ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ, ಭಾರತವು ಎಲ್ಲಾ ಹಣ್ಣುಗಳಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 11% ನಷ್ಟು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತದೆ.*
=============
* *ಭಾರತದ ಪ್ರಮುಖ ರಫ್ತುಗಳೆಂದರೆ ಈರುಳ್ಳಿ, ಮಾವು ಪಲ್ಪ್, ಫ್ರೆಶ್ ಮ್ಯಾಂಗೋಸ್, ಒಣಗಿದ ವಾಲ್ನಟ್ಸ್, ಮತ್ತು ಫ್ರೆಶ್ ಗ್ರೇಪ್ಸ್. ಭಾರತದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ರಫ್ತು ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಯಾದ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯಪ್ರಾಚ್ಯ ದೇಶಗಳಾಗಿವೆ.*
==============
*ಭಾರತದಲ್ಲಿ ತೋಟಗಾರಿಕೆ ಪ್ರಸ್ತುತ ಸ್ಥಿತಿ:*
*(Present Status of Horticulture in India)*
################
*ಒಂದು ವಲಯದ ತೋಟಗಾರಿಕೆ ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿದರು. ಹಣ್ಣುಗಳು ಮತ್ತು ತರಕಾರಿಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದನೆ 2015-16 ರಲ್ಲಿ 3 ನೇ ನೇರ ವರ್ಷ ಆಹಾರ ಧಾನ್ಯದ ಎಂದು ಮೀರಿದೆ.*
================
*2016-17 ರಲ್ಲಿ, ಭಾರತದ ತೋಟಗಾರಿಕೆ ಉತ್ಪಾದನೆ 300 ನಲ್ಲಿ ಆಹಾರದ ಧಾನ್ಯ ಉತ್ಪಾದನೆಗಿಂತ 30 ಮಿಲಿಯನ್ ಟನ್ಗಳಷ್ಟು.*
============
*ಕೃಷಿ ಉತ್ಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ ತೋಟಗಾರಿಕೆಯ ಹಂಚಿಕೆಯು 33% ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಕಳೆದ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಪ್ರದೇಶದ ಅಂಡರ್ - ಹಾರ್ಟಿಕಲ್ಚರ್ ಬೆಳೆಗಳು ವರ್ಷಕ್ಕೆ 2.7% ರಷ್ಟು ಬೆಳೆದವು, ಇದು 7% ನಷ್ಟು ವಾರ್ಷಿಕ ವೇಗದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಳವಾಗಿದೆ.*
=============
*9 ನೆಯ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ 3.9% ತೋಟಗಾರಿಕಾ ಯೋಜನೆಗೆ ಹಂಚಿಕೆ 12 ನೇ ಯೋಜನೆಯ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ 4.6% ಕ್ಕೆ ಏರಿತು.*
============